ਪੰਜਾਬ ਦੀ 'ਬਿਹਤਰੀ' ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤ ਦਾ ਹਿੱਸਾ
ਹਰੇਕ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ ਉੱਸਰਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਕੁਝ ਖ਼ਾਸ ਗੁਣ ਜਾਂ ਔਗੁਣ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਚੱਲ ਰਹੇ ਕਿਸਾਨ ਮੋਰਚੇ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਦੋ ਗੁਜਰਾਤੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵੱਲ ਵੇਖਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਕ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਤੇ ਦੂਜਾ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਪਿਛੋਕੜੀ ਗੁਣ ਤੇ ਔਗੁਣ ਸਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਮੋਰਚਾ ਲਗਭਗ ਪੰਜਾਬੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿਚ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਲਹਿਰ ਲਈ ਹਮਦਰਦੀ ਦੀ ਆਸ ਰੱਖਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਏ ਗੁਜਰਾਤੀ ਆਗੂਆਂ ਦਾ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਜੋ ਯੋਗਦਾਨ ਰਿਹਾ ਉਸ ਬਾਰੇ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਰਹਿਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਸੰਖੇਪ ਵਿਚ ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਕੁਝ ਕੁ ਆਗੂਆਂ ਦਾ ਹੇਠਾਂ ਜ਼ਿਕਰ ਹੈ।
ਦਇਆ ਨੰਦ - ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਆਰੀਆ ਸਮਾਜ ਦੇ ਪੈਰ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੰਜਾਬੀ ਹਿੰਦੂ ਆਮ ਕਰ ਕੇ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਰੱਖਦੇ ਸਨ ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਬਾਹਰੀ ਦਿੱਖ ਵਿਚ ਪੂਰੇ ਸਿੱਖ ਨਹੀਂ। ਪਰ ਮੂਲ ਸ਼ੰਕਰ ਤਿਵਾੜੀ ਨਾਮ ਦੇ ਗੁਜਰਾਤੀ ਬ੍ਰਾਹਮਣ (ਦਇਆ ਨੰਦ) ਨੇ ਸਿੱਖੀ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ ਅਪਣਾ ਕੇ ਜਾਤ ਪਾਤ, ਮੂਰਤੀ ਪੂਜਾ, ਜੋਤਿਸ਼ ਆਦਿ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਕੁਝ ਪੜ੍ਹੇ ਲਿਖੇ ਸਿੱਖ ਉਹਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਹੋ ਗਏ। ਉਹ ਕਾਠੀਆਵਾੜ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿਚ ੧੮੨੪ ਵਿਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਤਕਰੀਬਨ ੧੫-੨੦ ਸਾਲ ਉਹ ਇਧਰ ਉਧਰ ਭਟਕਦਾ ਰਿਹਾ। ਕੁਝ ਸਾਲ ਉਸ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਆਰੀਆ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਫੈਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਲਗਾਏ। ਦਇਆ ਨੰਦ ਆਪਣੇ ਭਾਸ਼ਣਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਸੰਸਾ ਕਰਦਾ ਸੀ ਤੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਨਾਲ ਜੋੜਣ ਦਾ ਇੱਛੁਕ ਜਾਪਦਾ ਸੀ ਪਰ ਉਹਦੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਵਿਚ ਇਸ ਤੋਂ ਉਲਟ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਉੱਪਰੋਂ ਉੱਪਰੋਂ ਭਾਵੇਂ ਦਇਆ ਨੰਦ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਜਾਪਦੇ ਸਨ ਪਰ ਵੇਦਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਲੱਗਣ ਵਿਚ ਉਹ ਅੰਧ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀਆਂ ਕਈ ਹੱਦਾਂ ਪਾਰ ਕਰ ਗਿਆ ਜਿਵੇਂ ਹੋਮ ਯੱਗ ਕਰਨ ਦੇ ਤੌਰ ਤਰੀਕੇ ਦੱਸਣੇ ਆਦਿ। ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਸਿੱਖ ਆਰੀਆ ਸਮਾਜ ਤੋਂ ਟੁੱਟਦੇ ਗਏ ਪਰ ਪੰਜਾਬੀ ਹਿੰਦੂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਗੁਰੂਆਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨਾਲ ਨਾ ਜੋੜ ਸਕੇ। ਆਰੀਆ ਸਮਾਜ ਦੀਆਂ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੀ ਆਪਸੀ ਨਫ਼ਰਤ ਹੋਰ ਵਧੀ। ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਇਸ ਦਾ ਸਿੱਟਾ ਸਿੱਖਾਂ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦੇ ਆਪਸੀ ਵੈਰ ਵਿਰੋਧ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨਾਲ ਨਫ਼ਰਤ ਵਧਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਨਿਕਲਿਆ। ਮੁਸਲਮਾਨ ਭਾਵੇਂ ੧੯੪੭ ਦੇ ਬਟਵਾਰੇ ਵਿੱਚ ਅਲੱਗ ਦੇਸ਼ ਬਣਾ ਕੇ ਇੱਥੋਂ ਚਲੇ ਗਏ ਪਰ ਦਇਆ ਨੰਦ ਦੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਸਿੱਖਾਂ ਤੇ ਹਿੰਦੂਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਦਾ ਲਈ ਪਾੜਾ ਪਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਹੋ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਪਾਉਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ੧੯੪੭ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੰਜਾਬੀ ਹਿੰਦੂਆਂ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮਸਲੇ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਹੋ ਕੇ ਪੰਜਾਬ ਲਈ ਲੜਾਈ ਨਹੀਂ ਲੜੀ। ਇੱਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਹੁਣ ਦੇ ਕਿਸਾਨੀ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪੰਜਾਬੀ ਹਿੰਦੂ ਕਿਤੇ ਕਿਤੇ ਹੀ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਜੋਧਪੁਰ ਦੇ ਰਾਜੇ ਦੀ ਇੱਕ ਨਰਤਕੀ ਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਨਾਲ ੧੮੮੩ ਵਿਚ ਦਇਆ ਨੰਦ ਚਲਾਣਾ ਕਰ ਗਿਆ।
ਮੋਹਨਦਾਸ ਕਰਮਚੰਦ ਗਾਂਧੀ - ਦਇਆ ਨੰਦ ਦੇ ਚਲਾਣੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਗੁਜਰਾਤੀ ਆਗੂ ੧੮੬੯ ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਪੋਰਬੰਦਰ ਦੇ ਰਾਜੇ ਦੇ ਇੱਕ ਦਿਵਾਨ ਦੇ ਘਰ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਹਨੂੰ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦਾ ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹਾਨ ਆਗੂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਤਕਰੀਬਨ ੮੦-੮੫ ਫ਼ੀਸਦੀ ਗ਼ੈਰ-ਸਵਰਨ ਜਾਤੀਆਂ ਨੂੰ ਉਸਨੇ ਹਿੰਦੂ ਨਾਮ ਦੇ ਧਰਮ ਵਿੱਚੋਂ ਆਪਣੇ ਮਰਨ ਵਰਤ ਦੇ ਹਥਿਆਰ ਨਾਲ ਨਿਕਲਣੋਂ ਬਚਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਡਾ: ਅੰਬੇਦਕਰ ਨੂੰ ਵੀ ਹਰਾ ਦਿੱਤਾ। ਅੱਧਨੰਗੇ ਧਾਰਮਿਕ ਜਿਹੇ ਲਿਬਾਸ ਵਿੱਚ ਗਾਂਧੀ ਅੰਤਾਂ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਕਰ ਗਿਆ। ਉਹਦੇ ਲਫ਼ਜ਼ਾਂ ਤੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿਚ ਸਿੱਖਾਂ ਨਾਲ ਨਫ਼ਰਤ ਬਾਰ ਬਾਰ ਝਲਕਦੀ ਹੈ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਉਹ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਬੇਵਕੂਫ਼ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅੱਤ ਦਾ ਸਫ਼ਲ ਰਿਹਾ। ਉਹ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਚੱਲ ਰਹੀ ਆਪਣੀ ਠੰਢੀ ਜੰਗ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਲ ਰਿਹਾ ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਕੁਝ ਗਰਮ ਦਲੀਏ ਸਿੱਖ ਉਸ ਦੀ ਚਾਲ ਵਿੱਚ ਫਸਣੋਂ ਬਚੇ ਵੀ ਰਹੇ। ਉਹ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਮਹੰਤਾਂ ਤੋਂ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਾਉਣ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸਲਾਹਵਾਂ ਦਿੰਦਾ ਸੀ ਤੇ ਕਹਿੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਕੰਮ ਕਰ ਲਵਾਂਗੇ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਸ਼ਹੀਦੀਆਂ ਦੇ ਕੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਮਹੰਤਾਂ ਤੋਂ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਵਾ ਲਏ ਤਾਂ ਉਹ ਫਿਰ ਸਲਾਹਵਾਂ ਦੇਣ ਲਈ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਸਟੇਜਾਂ ਉੱਤੇ ਬੈਠਾ ਸੀ। ਪੰਡਿਤ ਨਹਿਰੂ ਵਾਂਗ ਉਹ ਵੀ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਵਾਹਦੇ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਯਕੀਨ ਰੱਖਦਾ ਸੀ ਪਰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਰਾ ਮੁੱਕਰ ਗਿਆ। ਇਕ ਧਾਰਮਕ ਜਿਹੇ ਲਿਬਾਸ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮਦਾ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦਾ ਸਮਾਜਿਕ ਆਗੂ ਸਿੱਖਾਂ ਲਈ ਪਰਲੇ ਦਰਜੇ ਦਾ ਮੱਕਾਰ ਨਿਕਲਿਆ। ਗੱਲ ਗੱਲ ਤੇ ਮਰਨ ਵਰਤ ਦੀਆਂ ਧਮਕੀਆਂ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਆਗੂ ਜਦੋਂ ਘੁੱਗ ਵਸਦੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਖੂਨੀ ਵੰਡ ਹੋਣ ਲੱਗੀ ਤਾਂ ਇੱਕ ਵੀ ਧਮਕੀ ਨਾ ਦੇ ਸਕਿਆ ਤੇ ਆਪਣੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਨੂੰ 'ਵੈਸ਼ਨਵ ਜਨ’ ਦੇ ਧਾਰਮਕ ਗੀਤ ਸੁਣਾਉਣ ਦੀ ਕਵਾਇਦ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ। ਉਹਨੇ ਕੇਵਲ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਇਹੋ ਜਿਹਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਬਲਕਿ ਸਿੱਖਾਂ ਵਿਚ ਫੁੱਟ ਪਾ ਕੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਦੋ ਜਮਾਤਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਗਿਆ। ਹੁਣ ਕੁਝ ਸਿੱਖ(ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਮੱਧਵਰਗੀ ਤੇ ਅਮੀਰ) ਕੇਂਦਰੀ ਹਿੰਦੂਵਾਦੀ ਸੱਤਾ ਦੀ ਗ਼ੁਲਾਮੀ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਆਰਥਕ ਤਰੱਕੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਕੁਝ ਖ਼ਾਲਿਸਤਾਨ ਦੀ ਕਾਇਮੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਰਾਜਨੀਤਕ ਤਰੱਕੀ ਤੇ ਬਾਕੀ ਦੇ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਸਿੱਖ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਨਾਂ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵੱਲ ਵੇਖਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਅੱਜ ਦੇ ਸਿੱਖ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀਆਂ ਤੇ ਸਿਆਸੀ ਆਗੂਆਂ ਵਿੱਚ ਫੁੱਟ ਦਾ ਬੀਜ ਇਹੀ ਗੁਜਰਾਤੀ ਆਗੂ ਰੱਖ ਗਿਆ ਸੀ। ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਸਿੱਖ, ਜੋ ਬਰਾਹਮਣਵਾਦ ਦੇ ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਿੱਖੀ ਦੇ ਮੁੱਢਲੇ ਅਸੂਲਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, ਇਹਨਾਂ ਦੋਵਾਂ ਜਮਾਤਾਂ ਨੂੰ ਏਕਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਮਜਬੂਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ।
ਵੱਲਭ ਭਾਈ ਪਟੇਲ - ਪਟੇਲ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਨਾਡਿਆਡ ਵਿੱਚ ਗਾਂਧੀ ਤੋਂ ਛੇ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਜੰਮਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਹੈਰਾਨੀ ਜਨਕ ਹੈ ਕਿ ਸਿੱਖਾਂ ਨਾਲ ਕੋਈ ਖਾਸ ਹਮਦਰਦੀ ਨਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਇਸ ਆਗੂ ਨੂੰ 'ਸਰਦਾਰ' ਪਟੇਲ ਕਿਉਂ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਰਿਆਸਤਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਲਾ ਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਇਕ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਰੂਪ ਦੇਣ ਲਈ ਕਾਫੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਪੰਜਾਬ ਤੇ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਖੂਨੀ ਵੰਡ ਦੀ ਗੱਲ ਆਈ ਤਾਂ ਉਹਨੂੰ ਕੋਈ ਫ਼ਰਕ ਪੈਂਦਾ ਨਹੀਂ ਦਿਸਦਾ। ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਥੋਂ ਤਕ ਵੀ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਬਟਵਾਰੇ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀ ਕੱਟ ਵੱਢ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਮਦਦ ਦਿੱਤੀ। ਅਖ਼ੀਰ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਹਿੰਦੂਆਂ ਨੂੰ ਰਿਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ ਦੇਣੀ ਪਈ ਤਾਂ ਉਹ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਕੰਨੀ ਕਤਰਾਉਂਦਾ ਰਿਹਾ। ਬੜੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਨਾਲ ਅਖੀਰ ਚਾਰ ਕੁ ਜਾਤੀਆਂ ਨੂੰ ਉਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਲਈ ਮੰਨਿਆ। ਸ਼ਾਇਦ ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਹੀ ਕਾਰਨ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕਰਕੇ ਹੁਣ ਦੇ ਗੁਜਰਾਤੀ ਆਗੂ ਪਟੇਲ ਨੂੰ ਵਧੀਆ ਲੀਡਰ ਮੰਨ ਕੇ ਉਸ ਦੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਰੋੜ ਰੁਪਈਆਂ ਦੇ ਬੁੱਤ ਲਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਮੁਹੰਮਦ ਅਲੀ ਜਿਨਾਹ - ਜਿਨਾਹ ਖ਼ੁਦ ਭਾਵੇਂ ਕਰਾਚੀ ਵਿੱਚ ਕੱਪੜੇ ਦੇ ਵਪਾਰੀ ਟੱਬਰ ਵਿੱਚ ਜੰਮਿਆ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਦੇ ਮਾਂ ਬਾਪ ਗੋਂਡਲ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਹੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਸਨ ਜਿਹੜੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਛੇਤੀ ਬਾਅਦ ਚੰਗੇ ਵਪਾਰ ਦੀ ਆਸ ਵਿੱਚ ਕਰਾਚੀ ਚਲੇ ਗਏ ਸਨ। ਸਾਲ ਕੁ ਬਾਅਦ ਉਥੇ ਜਿਨਾਹ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ। ੧੯੪੭ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬ ਤੇ ਬੰਗਾਲ ਦਾ ਸੱਤਿਆਨਾਸ ਕਰਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਿਹਰਾ ਉਸ ਦੇ ਸਿਰ ਹੀ ਬੱਝਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰ ਅਲੱਗ ਦੇਸ਼ ਲੈ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਇਸ ਖਿੱਤੇ ਦੇ ਦੋ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਸੂਬਿਆਂ ਨੂੰ ਸਦਾ ਲਈ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਕਰਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ। ਕਿਉਂਕਿ ਨਾ ਉਹ ਬੰਗਾਲੀ ਸੀ ਤੇ ਨਾ ਪੰਜਾਬੀ, ਉਸ ਨੂੰ ਖੂਨੀ ਵੰਡ ਦਾ ਰੱਤੀ ਵੀ ਦਰਦ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਮੁਸਲਮਾਨ ਅੱਜ ਵੀ ਗੁਜਰਾਤ ਸੂਬੇ ਦਾ ਤਕਰੀਬਨ ੧੦ ਫੀਸਦੀ ਹਿੱਸਾ ਹਨ ਪਰ ਗੁਜਰਾਤ (ਉਦੋਂ ਬੌਂਬੇ) ਨੂੰ ਵੰਡਣ ਦਾ ਖ਼ਿਆਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਆਗੂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਨਹੀਂ ਵਧਾਇਆ। ਕਿਉਂਕਿ ਜਿਨਾਹ ਕੋਈ ਕੱਟੜ ਮੁਸਲਮਾਨ ਨਹੀਂ ਸੀ ਇਸ ਲਈ ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਮੰਗ ਉਸ ਨੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਲਈ ਵੱਧ ਅਧਿਕਾਰ ਲੈਣ ਦੇ ਮਨਸ਼ੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਤੋਪ ਦੇ ਲਾਇਸੈਂਸ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਤਾਂ ਕਿ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਰਿਵਾਲਵਰ ਦਾ ਲਾਇਸੈਂਸ ਤਾਂ ਮਿਲ ਹੀ ਜਾਵੇ ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਤਾ ਕਿ ਹਿੰਦੂ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਾਲੇ ਅੱਧਪੜ੍ਹ ਬੁੱਢੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣਵਾਦੀ ਉਸ ਨੂੰ ਤੋਪ ਦਾ ਲਾਇਸੈਂਸ ਹੀ ਦੇ ਕੇ ਛੱਡਣਗੇ। ਇਹ ਠੀਕ ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਉਹੋ ਜਿਹੇ ਹੀ ਬੁੱਢੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣਵਾਦੀ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਾਲਿਸਤਾਨ ਦੇਣ ਲਈ ਅੱਡੀ ਚੋਟੀ ਦਾ ਜ਼ੋਰ ਲਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਪੰਜਾਬੀ ਹਿੰਦੂਆਂ ਤੇ ਗੋਦੀ ਮੀਡੀਆ ਦੁਆਰਾ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਹਰ ਮੰਗ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਜਾਂ ਅਪਮਾਨ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਹੋਰ ਕਿੱਧਰ ਲਿਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ?
ਮੁਰਾਰਜੀ ਡੇਸਾਈ - ਇਹ ਵਲਸਾੜ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿਚ ੧੮੯੬ ਵਿੱਚ ਜੰਮਿਆ ਸੀ ਜੋ ੧੯੭੭ ਤੋਂ ੧੯੭੯ ਤਕ ਸਵਾ ਦੋ ਸਾਲ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੇ ਰਿਹਾ। ਪਰ ਇਸ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਮਸਲਾ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਪਹਿਲ ਨਹੀਂ ਵਿਖਾਈ। ਉਲਟਾ, ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ, ਜਦੋਂ ਅਕਾਲੀ ਲੀਡਰ ਇਸ ਨੂੰ ਇਕ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਂਗਰਸੀ ਆਗੂ ਸਮਝ ਕੇ ਮਿਲਣ ਗਏ ਤਾਂ ਇਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬੇਇਜ਼ਤੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਉਹ ਵੈਸੇ ਵੀ ਕੁਰੱਖਤ ਸੁਭਾਅ ਦਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਕਿਸੇ ਚੰਗੇ ਦੀ ਆਸ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ। ਉੱਤੋਂ ਉਹ ਹੁਣ ਵਾਲੇ ਆਗੂਆਂ ਵਾਂਗ ਮੂਤਰ ਦੀ ਦਵਾਈ ਨਾਲ ਮਸਲੇ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦਾ ਪੈਰੋਕਾਰ ਵੀ ਸੀ।
ਹੁਣ ਵਾਲੇ ਦੋਵਾਂ ਗੁਜਰਾਤੀ ਆਗੂਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨਾਮੇ ਅਜੇ ਤਾਜ਼ੇ ਹਨ ਤੇ ਸਭ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੀ ਹਨ। ਆਗੂਆਂ ਦੀ ਤਾਂ ਗੱਲ ਛੱਡੋ, ਬਾਣੀਏ ਗੁਜਰਾਤੀਆਂ ਦਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਬੰਬੇ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ(ਸ਼ੇਅਰ ਮੰਡੀ) ਤੇ ਪੂਰਾ ਕਬਜ਼ਾ ਹੈ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਜੇ ਹਰਸ਼ਦ ਮਹਿਤਾ ਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੇਤਨ ਪਾਰਿਖ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਫਰਾਡ ਭੁੱਲੇ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਹਾਂ ਗੁਜਰਾਤੀਆਂ ਨੇ ਸਰਕਾਰੀ ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਪੈਸੇ ਨਾਲ ਇਹ ਫਰਾਡ ਬੜੀ ਸਫ਼ਾਈ ਨਾਲ ਸਿਰੇ ਲਾਏ। ਹੁਣ ਵਾਲੇ ਦੋਨਾਂ ਅੰਬਾਨੀ ਭਰਾਵਾਂ ਦਾ ਬਾਪ ਧੀਰੂ ਭਾਈ ਅੰਬਾਨੀ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਜੂਨਾਗੜ੍ਹ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚ ਜੰਮਿਆ ਸੀ। ਉਹਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਵੇਂ ਭਰਾ ਆਪੋ ਵਿਚ ਜਾਇਦਾਦ ਤੇ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੰਡ ਕੇ ਆਪਣਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਅਲੱਗ ਅਲੱਗ ਚਲਾਉਣ ਲੱਗੇ। ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਅਨਿਲ ਅੰਬਾਨੀ ਨੇ ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਬਰਬਾਦ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਉਸ ਨੂੰ ਰਾਫੇਲ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਠੇਕੇ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਦੇਣ ਕਰਕੇ ਤੇ ਫੇਰ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਕੇ ਉਹ ਅਜੇ ਬਚਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਪਰ ਕੋਈ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਦੋਂ ਉਹ ਵੀ ਬੈਂਕ ਫਰਾਡੀਆਂ ਦੀ ਲਿਸਟ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਵੱਡਾ ਭਰਾ ਮੁਕੇਸ਼ ਅੰਬਾਨੀ ਸਰਕਾਰੀ ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਪੈਸਿਆਂ ਨਾਲ ਮੋਬਾਈਲ ਨੈਟਵਰਕ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਤੇ ਲਗਭਗ ਪੂਰਾ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਅਜੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕੰਧਾੜੇ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਗੌਤਮ ਅਡਾਨੀ, ਜਿਸ ਨੇ ੨੦੦੨ ਦੇ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਮੁਸਲਿਮ ਕਤਲੇਆਮ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਪੱਖ ਪੂਰਿਆ, ਸਰਕਾਰੀ ਮਿਹਰ ਨਾਲ ਸਭ ਪਾਸੇ ਛਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪਰ ਉਸ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਵਿਚ ਉਹਦੀਆਂ ਕੋਲਾ ਖਾਨਾਂ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਲੋਕ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨੀਰਵ ਮੋਦੀ, ਲਲਿਤ ਮੋਦੀ, ਜਤਿਨ ਮਹਿਤਾ, ਵਿਨੈ ਮਿੱਤਲ ਆਦਿ ੩੫-੪੦ ਬੈਂਕ ਫਰਾਡੀਆਂ ਦੀ ਲਿਸਟ ਹੈ ਜੋ ਸਾਰੇ ਦੇ ਸਾਰੇ ਗੁਜਰਾਤੀ ਹਨ ਤੇ ਲਗਭਗ ਹਰੇਕ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਰੋੜ ਡਕਾਰ ਗਿਆ ਹੈ। ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਾਰੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਪੈਸੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਬਲਕਿ ਟੈਕਸ ਦਾਤਿਆਂ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਬੈਂਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋਏ ਪੈਸੇ ਨਾਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਵਿਜੈ ਮਾਲਿਆ ਗੁਜਰਾਤੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਗੋਦੀ ਮੀਡੀਆ ਦਾ ਸਾਰਾ ਜ਼ੋਰ ਉਸੇ ਨੂੰ ਬਦਨਾਮ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਵੀ ਇਕੱਲਾ ਉਹੀ ਹੈ ਜੋ ਸਾਰੇ ਪੈਸੇ ਵਾਪਸ ਦੇ ਕੇ ਆਪਣਾ ਖਹਿੜਾ ਛੁਡਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਸਰਕਾਰ ਉਸ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਸੁਣ ਰਹੀ। ਜਦਕਿ ਦੂਸਰੇ ਸਾਰੇ ਮਜ਼ੇ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਪਿਛੋਕੜ ਵਿੱਚ ਜੇ ਸਿਆਸੀ ਆਗੂਆਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚੀਏ ਤਾਂ ਆਰਐੱਸਐੱਸ ਦੇ ਭਗਤਾਂ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਗਾਲ੍ਹਾਂ ਇਕੱਲੇ ਪੰਡਿਤ ਨਹਿਰੂ ਲਈ ਰਾਖਵੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਗੁਜਰਾਤੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਜਦਕਿ ਗੋਦੀ ਮੀਡੀਏ ਦੀ ਭੰਡ ਬੈਠਕ ਵਿੱਚ ਉੱਪਰਲੇ ਗੁਜਰਾਤੀ ਆਗੂਆਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਜ਼ਿਕਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦਾ ਵਾਹ ਪਹਿਲਾਂ ਉੱਪਰ ਦੱਸੇ ਗੁਜਰਾਤੀ ਸਿਆਸੀ ਆਗੂਆਂ ਨਾਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹੱਦੋਂ ਵੱਧ ਆਪਣੇ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਸੂਬੇ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਕੀਤਾ। ਹੁਣ ਪੰਜਾਬੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿਚ ਡੱਟੇ ਹੋਏ ਕਿਸਾਨ ਵਰਗ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੋ ਗੁਜਰਾਤੀਆਂ ਨਾਲ ਵਾਹ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦਾ ਹੱਦੋਂ ਵੱਧ ਨੁਕਸਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਰੱਬ ਕਰੇ ਐਤਕੀਂ ਕਿਸਾਨ ਬਚ ਕੇ ਘਰ ਆ ਜਾਣ !
No comments:
Post a Comment